Անխոնջ պայքարի, անսակարկ նվիրումի, աննահանջ երթի 134 տարիներ…
Դեկտեմբերի 18-ին, Հ. Ուս. «Չհարմահալ» միութեան «Յովհ. Թումանեան» սրահում նշւեց ՀՅԴ 134-ամեակը: Ամեակ, որը նկատի առնելով հայաշխարհի դէմ ծառացած գոյաբանական բնոյթի մարտահրաւէրներին դիմագրաւելու անհրաժեշտութիւնը, դառնում է, է՛լ աւելի պարտաւորեցնող իւրաքանչիւր դաշնակցականի համար:
Միջոցառումը մեկնարկեց «Մշակ Բանւոր» քայլերգով եւ ի յարգանս հայրենիքի իրենց կեանքը նւիրաբերած հայորդիների յիշատակի յարգանքի կուրքով:
Օրւայ առիթով ՀՅԴ Թեհրանի եւ Իրանի հիւսիսային շրջանի Կենտրոնական կոմիտէի խօսքը ընթերցեց օրւայ հաղորդավար Բիայնա Ամիրեանը:
Միջոցառումը յագեցած էր բանախօսութեամբ, տեսաֆիլմերի ցուցադրութեամբ եւ գեղարւեստական յայտագրով: Տեսաֆիլմով օրւայ առիթով իր ողջոյնի խօսքը փոխանցեց Հալէպից՝ Սիրիայի խորհրդարանի պատգամաւոր Մարիա Գաբրիէլեանը:
Ներկաներին իր պատգամը փոխանցեց ՀՅԴ Արցախի կենտրոնական կոմիտէի ներկայացուցիչ Արա Պուլուզեանը: Իր խօսքի ընթացքում նա ընդգծեց. «Անցեալ 35 տարիները մեր Հայրենիքի եւ ազգի համար վերիվայրումների տարիներ էին։ Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութիւնը անբաժին չէր այս ճակատագրական ժամանաշրջանում իր ուրոյն դերը ունենալուց։ Հայաստանի անկախացումը, Արցախի ազատագրումը, պետականութեան կերտումը Դաշնակցութեան ծրագրային եւ գաղափարական հիմնական ուղղութիւններ են եղել եւ շարունակում են մնալ։ Հայ ժողովրդի ազգային-ազատագրական պայքարի դրօշակակիրը աւելի քան 130 տարի եղել եւ մնում է Դաշնակցութիւնը իր արիւնոտ դրօշով։ Ազատ, Անկախ, Միացեալ Հայաստանի գաղափարը, հայ ժողովրդի ազգային երազանքը, առանցքն է Դաշնակցութեան ծրագրի։ Պատմութեան հոլովոյթը փաստել է, որ Դաշնակցութիւնը իր կազմակերպական կառոյցի կուռ շարքերով, անմնացորդ նւիրումով, առաջամարտիկն է եղել, եւ զինւորը, Միացեալ, Անկախ եւ Ազատ Հայրենիքի երազանքը իրականացնելու համար մղւող պայքարում»:
Միջոցառմանը, որպէս օրւայ բանախօս էր հրաւիրւել ՀՅԴ Բիւրոյի նախկին ներկայացուցիչ, «Կամաւորական շարժում» հասարակական կազմակերպութեան նախագահ Հրանտ Մարգարեանը:
Ծրագրի ընթացքում հանդիսատեսը մերթընդմերթ դիտում էր ՀՅԴ մէկ դար ու 34 տարի անցած վերիվայրումներով լի ուղու մասին պատմող տեսաֆիլմեր:
Ելոյթները եզրափակւեց Թեհրանի հայոց թեմի առաջնորդ Տ. Սեպուհ արք. Սարգսեանի յղած պատգամով, որը ներկայացրեց հոգեշնորհ Տէր Առաքել աբեղայ Գատեհճեանը: Սրբազան Հօր յղած պատգամի մէջ նշւած էր. «Այսօր մենք հաւաքւած ենք տօնելու եւ անդրադառնալու միեւնոյն ժամանակ մեր երախտագիտութիւնը յայտնելու այն մեծ կազմակերպութեան, կուսակցութեան, որ անցած 134 տարիների իր պատմութեամբ եղաւ խորհրդանիշը զոհողութեան, նւիրումի, անձնազոհութեան եւ պայքարի:
Մենք այսօր հպարտութեամբ վկայակոչում ենք Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութեան մօտաւոր անցեալի ժամանակների գործունէութիւնը: Նա իր անձնազոհ հիմնադիրների, անդամների եւ համակիրների շնորհիւ մեր ժողովրդին պահեց ու պահպանեց եւ առաջնորդեց դէպի յաղթանակներ եւ եղաւ նրա կողքին, երբ ժողովուրդը արձանագրեց պարտութիւններ: Բայց ո՞վ է այն ժողովուրդը որ իր յաղթանակների կողքին չի ունենում նաեւ իր պարտութիւնները»:
Պատգամի այլ բաժնում այսպէս է ասւած. «Այսօր որեւէ մէկ ժամանակից աւելի հայ ժողովուրդը եւ մանաւանդ Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութիւնը պարտ են բարձրագոյն պատասխանատւութեան զգացումով գործեն եւ արարեն ի բարօրութիւն մեր ժողովրդի եւ մեր հայրենիքի»:
Ծրագիրը յագեցած էր գեղարւեստական յայտագրով: Հայ ժողովրդի միասնականութիւնը ներկայացնող հայ հոգեւորականը, պայքարունակ երիտասարդները, որոնցից իւրաքանչիւրը ներկայացնում էին հայկական տարանջատւած տարածքները, ներկայացրին միաւորւած Հայաստանի տեսլականը խորհրդանշող ասմունք: Ասմունքային բաժինը իրականացրին՝ Տ. Արիստակէս քհնյ. Շահմիրեանը, Հայրիկ Աղանեանը, Վանէ Տէր Ղազարեանը, Վեդի Աւանէսեանը, Վանէ Մակարեանը, Մարթին Աղայեանը եւ Անիա Բաղումեանը:
Միջոցառմանը պարային կատարումով հանդէս եկան Հ. Մ. Մ. «Նայիրի» միութեան «Նայիրի» պարախմբի սաները, ներկայացնելով օրւան յարիր մարտական պարը: Խմբի գեղարւեստական ղեկավար Արտաւազդ Աւետիսեան, բեմադրիչ Մերի Աւետիսեան, գլխաւոր պարուսոյցներ՝ Թինա Անտոն եւ Սիւնէ Շահվալադեան:
Հանդիսութիւնը եզրափակւեց ազգային-յեղափոխական երգերի կատարմամբ, որը մէկտեղւած էր կենդանի երաժշտութեամբ: Գեղարւեստական ղեկավար Արմէն Ասատրեան, երաժիշտներ՝ Ռոմիկ Ազիզեանը, Նոր Ջուղայից հրաւիրւած Արթին Քեշիշեանը, իսկ նւագախմբին մաս էին կազմում՝ Ռայմոնդ Թորոսեանը, Գեղարդ Ազարեանը, Սեւան Սարգսեանը եւ Արմէն Աւանէսեանը:
Միջոցառմանը ներկայ էին՝ ՀՅԴ Բիւրոյի անդամ Վիգէն Բաղումեանը, Իրանի Իսլամական խորհրդարանում Թեհրանի եւ հիւսիսային իրանահայութեան եւ Սպահանի ու հարաւային իրանահայութեան պատգամաւորներ՝ Արա Շահվերդեանը եւ Գեղարդ Մանսուրեանը, «ԱԼԻՔ» հաստատութեան ներկայացուցիչ Սեւան Դանիէլեանը, Թ. Հ. Թ. Պատգամաւորական ժողովի ատենապետ Սուրիկ Աբնուսեանը, Թ. Հ. Թ. Թեմական խորհրդի ատենապետ Վարուժ Յովհաննիսեանը, Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոսութեան Ազգային Կենտրոնական վաչութեան Քաղաքական ժողովի անդամ Յովսէփ Աւետեանը, Իրանի Հայ Աւետարանական եկեղեցու հոգեւոր հովիւ Վերապատւելի Միշէլ Աղամալեանը, ազգային մարմինների, կառոյցների ու միութիւնների ներկայացուցիչներ, Հայաստանից հիւրաբար Թեհրան ժամանած լրագրողներ, քահանայ հայրեր եւ մեծ թւով հայրենակիցներ:
