Եթե կա դաշնակցություն, ուրեմն կա կարգապահություն, կա գաղափար, կա պայքար,կա հաղթանակ. Լեռնիկ Հովհաննիսյան

<<Ապառաժ>> լրատվականի հյուրն է ՀՅԴ անդամ, ԼՂՀ Մշակույթի եւ երիտասարդության հարցերի փոխնախարար, ազգագրագետ, Արցախի պետական համալսարանի դասախոս Լեռնիկ Հովհաննիսյանը :  Լ. Հովհաննիսյանը նաեւ հեղինակային հաղորդում է վարում Արցախի հանրային հեռուստատեսությամբ՝ հեռուստադիտողին ներկայացնելով արցախյան պատմամշակութային արժեքները:

Լեռնիկ Հովհաննիսյանը ծնվել է 1973  թվականին  Արցախի Քարինտակ գյուղում: Չնայած իր երիտասարդ տարիքին՝ նա հարուստ կենսագրություն ունի եւ նշանակալից քաղաքական ուղի:

— Դուք շատ երիտասարդ տարիքում  մուտք գործեցիք քաղաքականություն, մաս կազմեցիք ՀՅ Դաշնակցությանը: Ինչպե՞ս եւ ինչո՞վ էր այդ ամենը պայմանավորված, ինչու՞ ընտրեցիք հենց Դաշնակցությունը:

— Ծնունդով Քարինտակ գյուղից եմ, բայց  14 տարեկանում տեղափոխվեցի Երևան, սկսեցի սովորել հայագիտական թեքումով դպրոցում: Դա այն տարիներն էին, երբ Արցախյան շարժումն արդեն ձևավորվել էր եւ մեր պատմության, այսպես ասած, սպիտակ էջերն արդեն բացվում էին:  Այդ ժամանակի  մամուլը ողողված էր Արցախի ազգային-ազատագրական պայքարի մասին պատմող հոդվածներով: Մեզ դասավանդող մասնագետները բավականին հետաքրքիր նյութեր էին  տրամադրում, պատմում հայ ժողովրդի ազգային-ազատագրական պայքարի մասին, հատկապես`19-րդ դարի վերջին եւ 20-րդ դարասկզբին Արևմտյան Հայաստանում, 1905-1906 թթ. Արևելյան Հայաստանում  տեղի ունցած դեպքերը եւ  այդ ամենում ՀՅ Դաշնակցության ունեցած դերակատարությունը: Խորհրդային Հայաստանում տպագրված հայոց պատմության դասագրքերում Դաշնակցությունը ներկայացված էր միայն բացասական կերպով:

1988 թվականին մի շատ հետաքրքիր հոդված կարդացի՝ Լ.Խուրշուդյանի / ԵՊՀ Հայոց պատմության ամբիոնի վարիչ/ հեղինակությամբ, որը տպագրվել էր <<Գրական>> թերթում: Այն Խորհրդային Հայաստանում տպագրված առաջին հոդվածներից էր, որը ներկայացնում էր ՀՅԴ իրական դերը մեր ժողովրդի կյանքում:  Այս ամենի արդյունքում Դաշնակցությունն  ինձ համար բացահայտվում էր, ավելի շատ տեղեկություններ էի ձեռք բերում կուսակցության մասին,իսկ այնուհետեւ, երբ  արդեն ընդունվեցի եւ սկսեցի սովորել  Երևանի պետական համալսարանի պատմության ֆակուլտետում, իմ լսածն ու կարդացածը գիտական հիմքերի վրա դրվեց: Հանրային գրադարանում, հիշում եմ, համոզելով գրադարանավարուհուն, կարդում էի  Սիմոն Վրացյանի <<Հայաստանը ռուսական սալի եւ թուրքական մուրճի արանքում>> եւ <<Հայաստանի Հանրապետություն>>-ը , Ա. Խատիսյանի << Հայաստանի Հանրապետության ծագումն ու զարգացումը>>, Մ.Վարանդյանի <<ՀՅ Դաշնակցության պատմություն>>-ը եւ այլն: Փառք Աստծո, թեեւ այդ գրքերը փակ պահոցում էին, բայց կարողանում էինք մի կերպ ձեռք բերել, ուսումնասիրել:

Դաշնակցության գործունեությանը ծանոթացա նաեւ  ավագ ընկերներիս շնորհիվ, որոնց հետ միասին բնակվում էինք հանրակացարանում: Այդ ժամնակաշրջանի ԵՊՀ պատմության ֆակուլտետի թե ուսանողության, թե դասախոների շրջանում մեծ էր հայրենիք նոր վերդարձած կուսակցության անդամագրվածների թիվը: Շատ լավ հիշում եմ Թաթուլ Հարությունյանին , ում հետ մտերիմ հարաբերություններ ունենք, ով արդեն անդամագրվել էր Դաշնակցությանը: Նա  մեծ ազդեցություն ունեցավ իմ ընտրության հարցում: Մեծ էր նաեւ իմ մեկ այլ ընկերոջ՝ Յուրի Նավոյանի ազդեցությունը, ով այսօր ղեկավարում է <<Ռուս-հայկական  համագործակցություն>>-ը: Նա Լիբանանում 1990թ. տպագրված  <<Կայծեր>>-ի բացառիկն էր բերել եւ բաժանում էր բոլորիս: Մինչև հիմա պահում եմ այդ օրինակը:

 Իմ համակուրսեցիներից Ա.Եզիազարյանը, Ա. Համբարձումյանը, ովքեր նույնպես անդամագրվել էին կուսակցությանը, մեծ ազդեցություն ունեցան: Իսկ Արցախում, երբ ծառայում էի ՊԲ Շուշի գնդում, ծանոթացա Գ. Մարտիրոսյանի հետ:  Ասպիրանտուրայում սովորելու տարիներին ընկերացա Վ. Բալայանի եւ Ա. Սարգսյանի հետ:  Ահա այդպես ես ընտրեցի Դաշնակցությունը: Սակայն Դաշնակցությանը անդամագրվելն ինքնապատակ չէր , դա գաղափարական հենք ուներ, այն երիտասարդության մեջ սերմանում է ոչ միայն  հայրենասիրություն, այլ նաեւ կարգապահություն ու պատասխանատվության զգացում: Ինձ գրավեց կուսակցության ապակենտրոն կառուցվածքը, ընկերվարությունը, քննարկումների ազատությունը,Ծրագիրը,Կանոնագիրը: Ես ընտրեցի Դաշնակցությունը եւ դրա համար հպարտ եմ:

—Ընկեր Լեռնիկ, Ձեր գործունեությունն այսօր, կարելի է ասել, բազմապրոֆիլ է. դուք սիրված դասախոս եք, սիրված կուսակից, Արցախի հանրային հեռուստատեսությունում ունեք Ձեր հեղինակային հաղորդաշարը,զբաղվում եք ազգագրությամբ, այդ ամենի հետ մեկտեղ՝ այսօր նաեւ Մշակույթի եւ երիտասարդության հարցերի փոխնախարարի պաշտոնն եք զբաղեցնում. ինչպե՞ս  եւ որքանո՞վ է հաջողվում համատեղել այս ամենը:

— Ճիշտ է՝ այս ամենը մեծ պատասխանատվություն է, բայց փորձում եմ համատեղել:  ԼՂՀ Մշակույթի եւ երիտասարդության հարեցերի նախարարության գերակա ուղղություններից մեկը նաեւ Արցախի ոչ նյութական մշակութային ժառանգության պահպանումն ու հանրահռչակումն է: Փաստորեն, իմ մասնագիտությունը եւ այսօրվա զբաղեցրած պետական պաշտոնի գործառույթներից մեկը համընկնում են:

 Եթե ասեմ,որ ամեն ինչ գերազանց հասցնում եմ, ճիշտ չէր լինի, բայց, համենայդեպս, հնարավորինս փորձում եմ մասնագիտականս համատեղել պաշտոնականիս հետ: Եթե մի քիչ ժամանակ եմ ունենում,զբաղվում եմ իմ սիրած գործով՝ հուշարձանների ուսումնասիրությամբ, ազգագրությամբ:  Առավոտյան արթնանալով` թերթում եմ իմ բոլոր իմացած էլեկտրոնային գրադարանները, ծանոթանում , թե ինչ նոր աշխատություններ, գործեր կան ազգագրության վերաբերյալ, ինձ հետաքրքրող ինչ նոր գրականություն կա: Կարծում եմ՝ցանկացած մարդ, նախ եւ առաջ, պետք լավ մասնագետ լինի: Լավ մասնագետը երբեք չի կորչում: Եղել  են տարիներ, երբ ես էլ աշխատանք չունեի, բայց չեմ վհատվել,աշխատել եմ, պրպտել,գնացել ճիշտ ուղիով եւ հասել արդյունքի: Լավ մասնագետը վերջիվերջո գնահատվում է:

—Դուք երկար ժամանակ աշխատել եք Արցախի երիտասարդական միության հետ՝որպես  միության ատենապետ. ի՞նչ եք կարծում, ո՞րն է դաշնակցական երիտասարդի տիպարը, ո՞րն է նրա այսօրվա առաքելությունը:

-2003-2004 թթ.  արդեն տարբեր պատասխանատվություններ եմ ստանձնել ՀՅԴ Արցախի կառույցում`սկսած խմբապետից մինչև Ստեփանակերտի կոմիտեության ներկայացուցիչ,այնուհետեւ՝ 2011-2013 թթ, եղել եմ նաեւ ԿԿ անդամ: Ամենահետաքրքրիր տարիները, սակայն, ինձ համար եղել է 2006-2011թթ, երբ եղել եմ ՀՅԴ ԱԵՄ-ի ատենապետ: Միշտ սիրել եմ աշխատել երիտասարդների հետ, հատկապես, եթե այդ երիտասարդները խելամիտ, բանիմաց ու ազգային մտածելակերպով են օժտված:

Դաշնակցական երիտասարդին ես միշտ տեսնում եմ որպես պայքարող մարտիկ. դա կլինի տնտեսության ոլորտ, կլինի քաղաքականության ,երիտասարդական դաշտ, թե մեկ այլ բնագավառ: Պայքար բառի իմաստը սոսկ զենքով պայքարելը չէ,  պայքարը միայն զենքով չէ, որ իրագործվում է: Համոզված եմ`դաշնակցական երիտասարդը գիտի իր անելիքները, նա այնպիսի քայլ չի կատարի, որը կվնասի իր հայրենիքին: Դաշնակցական երիտասարդի մոտ ավելի շատ դաշնակցելու, համագործակցելու գաղափար կա. դա եմ շատ համակրում: Եթե կա դաշնակցություն, ուրեմն կա կարգապահություն,կա միտք, կա գաղափար, կա պայքար,կա հաղթանակ:

—Գիտենք, որ Հայ Դատի թեմայով մի շարք երկրներում մասնակցել եք խորհրդաժողովների: Այսօր՝ Ցեղասպանության 100-րդ տարելիցի նախաշեմին. ո՞րն է, ըտս Ձեզ, հայ մարդու անելիքը:

— Այո, Հայ Դատի թեմայով մասնակցել եմ տարբեր միջոցառումների, երիտասարդական-ուսանողական միությունների պատասխանատուների խորհրդաժողովների, հատկապես Սփյուռքում,ականատես եմ եղել, թե  ինչքան է դժվար այդ պայքարը, քանի որ թուրքական պետությունը բավականին մեծ գումարներ է դնում իր ժխտողական քաղաքականությունը առաջ տանելու համար: Այսօր Հայ Դատի գրասենյակներն օր ու գիշեր պայքարում են թուրքական քարոզչության դեմ, աշխարհին ներկայացնում ճշմարտությունը: Հայոց ցեղասպանության հարյուրամյակին մեր ժողովուրդն էլ ավելի պետք է համախմբվի, նա պիտի կարողանա իր մեջ թոթափել զոհի կերպարն ու բռնի  պայքարի ուղին: Ցեղասպանության զոհերին հարգանքի տուրք մատուցելով` մենք միաժամանակ չպետք է մոռանանք ճանաչման,  դատապարտման ու հատուցման մասին: Մենք մեր պայքարը չպիտի թուլացնենք, այլապես միլիոն ու կես անմեղ  զոհերը մեզ չեն ների:

 Հարցազրույցը՝  Հերմինե ԱՎԱԳՅԱՆԻ