Եթե հեռացնում էին Արցախի հուշարձանների մասին իմ զեկույցը, թող հեռացնեին նաև Խոջալուի դամբարանների մասին Ադրբեջանի մասնակցի զեկույցը. Ն. Երանյան
ՀՅԴ զինանշան ՀՅ Դաշնակցության Արցախի Կենտրոնական Կոմիտեի պաշտոնական կայքէջ
Գլխավոր » Լրահոս » Եթե հեռացնում էին Արցախի հուշարձանների մասին իմ զեկույցը, թող հեռացնեին նաև Խոջալուի դամբարանների մասին Ադրբեջանի մասնակցի զեկույցը. Ն. Երանյան

Եթե հեռացնում էին Արցախի հուշարձանների մասին իմ զեկույցը, թող հեռացնեին նաև Խոջալուի դամբարանների մասին Ադրբեջանի մասնակցի զեկույցը. Ն. Երանյան

Իտալիայի Ֆլորենցիա քաղաքում մարտի 29-30-ը անցկացվելիք Կովկասի, Իրանի և Անատոլիայի տարածքներում կուրգանների ուսումնասիրությանը նվիրված գիտաժողովին  ՀՀ ԳԱԱ Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի Արցախի հնագիտության խմբի անդամ, պատմական գիտությունների թեկնածու ՆԺդեհ Երանյանի մասնակցությունը չի թույլատրվել:

Այս մասին նա տեղեկացրեց Tert.am-ին՝ նշելով, որ գիտաժողովին իր մասնակցության հայտը ընդունվել է, սակայն ավելի ուշ՝ մերժվել:

Նա գիտաժողովին ներկայացնելու էր  Արցախի տարածքում, հատկապես՝ Խաչենագետի ներքնահովտում, տարածված կուրգանների կամ դամբանաբլուրների և մարդակերպ կոթողների հետազոտությունը:

«Ըստ ընթացակարգի, նախքան դեկտեմբերի սկիզբ պետք է ուղարկվեր այդ հայտը. ուղարկել էի, հաստատվել էր, և ամեն ինչ կարծես թե նորմալ էր նախքան այն պահը, երբ գիտաժողովի կազմկոմիտեի կողմից բոլոր մասնակիցներին ուղարկվեց գիտաժողովի ծրագիրը և զեկուցումների սեղմագրերը:

Ծրագրից տեսա, որ մասնակցում են նաև Ադրբեջանից մի քանի հոգի, և դրանից 2-3 օր հետո գիտաժողովի կազմկոմիտեի կողմից անակնկալ նամակ են ուղարկում. ներողություն էին խնդրում ՝ հայտնելով, որ այլ մասնակիցների կողմից բողոքներ կան՝ կապված իմ զեկուցման հետ, քանի որ հուշարձաները, որոնք ներկայացվելու են, գտնվում են հակամարտության գոտում կամ վիճելի տարածքներում և հղում են անում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի որոշումներից մեկին, համաձայն որի՝ արգելվում է հակամարտության տարածքում առանց երկու կողմի համաձայնության պեղումներ անել»,-ասաց Երանյանը:

Նա ենթադրում է , որ բողոքարկող կողմը տվյալ դեպքում Ադրբեջանի մասնակիցներն են եղել, այլ շահագրգիռ կողմ չկա, իսկ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համապատասխան որոշմանը հղում անելը և Արցախի հուշարձանները հետազոտելու համար  խոչընդոտ ստեղծելը, ըստ Երանյանի, առաջին անգամ չէ:

«Հատկապես Արցախի հնագիտության արշավախմբի ղեկավարՀամլետ Պետրոսյանին բազմիցս դիմել են տարբեր մասնագետներ, տարբեր կառույցներ և հղում են անում այդ որոշմանը, բայց դա հակասության մեջ է ՄԱԿ-ի կողմից ընդունված Մարդու համընդհանուր իրավունքների հռչակագրի հետ, որտեղ նշվում է, որ յուրաքանչյուր ոք իրավունք ունի մշակույթով զբաղվելու և իրացնելու իր մշակութային իրավունքը»,-ասաց նա:

Tert.am-ի հարցին, թե արդյոք նա չի փորձել բողոքարկել գիտաժողովի կազմկոմիտեի որոշումը, Նժդեհ Երանյանն ասաց, որ պատասխան նամակի տեսքով է փորձել դա անել՝ դրանում նշելով, որ գիտական կառույցին հարիր չէ նման պահվածքը, և հայտնելով իր անհամաձայնությունը ընդունված որոշման հետ:

«Նշել էի, որ նույն սկզբունքով, եթե հեռացնում են իմ զեկուցումը, որը վերաբերում  էր Արցախի հուշարձաններին, պետք է հեռացնեն նաև Ադրբեջանի մասնակիցներից մեկի զեկույցը, որը վերաբերվում էր Ստեփանակերտից ընդամենը 5-10 կմ հեռու գտնվող Խոջալուի դամբարաններին»,-ասաց նա:

Նշենք, որ գիտաժողովի կազմակերպիչը  Մերձավոր Արևելքի և  Միջագետքի ուսումնասիրությունների կենտրոնն է, որի կենտրոնական գրասենյակը գտնվում է Ֆլորենցիայում:

Երանյանի կարծիքով՝ խնդիրը պետք  է ուշադրության արժանանա ավելի բարձր մակարդակներում. պետության միջամտությունն է հարկավոր:

«Ասենք Ադրբեջանի դեպքում իրենք պետական ամենաբարձր մակարդակով այդ խնդրի դեմ աշխատում են. ես չեմ պատկերացնում՝ գիտնականը ինքը ոնց պետք է իրավական հարթություն մտնի: Կարծում եմ՝ այս հարցը մի քիչ ավելի խոր պետական մոտեցում է պահանջում: Իհարկե, վստահ եմ, որ անօրեն չէ Արցախում գիտական հետազոտություն անելը, եթե անօրեն չէ, ուրեմն պետությունը պետք է բոլոր օղակներով աջակցի և նման խնդիրները հարթելուն մասնակցի»:

1