Գնաճի Մասին…

Պէտք է ողջունել նախագահ Սարգսեանի նախաձեռնութիւնը երկրի շուկայական համակարգէն ներս սանձազերծուած գնաճի (inflation) կապակցութեամբ խորհրդակցութիւն հրաւիրելու:

Պետական բարձր մակարդակով այս խորհրդակցութիւնը տեղի ունեցած է երէկ (Չորեքշաբթի, 10 Յունուար) եւ անոր մաս կազմած են բոլոր պատկան գերատեսչութեանց պետերը բացի ՀՀ վարչապետէն: Ինչպէս անցեալին, պր. նախագահը հանդէս կու գայ մանրակրկիտ վերլուծումներով հարցի ախտորոշման տուեալները մէկիկ-մէկիկ հանդիսադրելով եւ պարտաւորութիւններ մատնանշելով: Նաեւ պահանջ կը դնէ, որ գերատեսչութեանց պետերը գնաճի երեւոյթին առարկայական եւ սպառիչ ուսումնասիրութիւնը ընեն եւ առնեն անհրաժեշտ քայլերը գնաճը հակակշռի տակ բերելու: Այս բոլորը նախաձեռնութեան դրական կողմերն են, որոնք սակայն (լաւագոյն պարագային) սկիզբն են միայն երկրի տնտեսութեան համար ճակատագրական բնոյթ ունեցող այս պայքարին:

Պր. նախագահը դիտել կու տայ՝

«…Առաջին հանգամանքը հետեւեալն է. ակնյայտ է, որ Հայաստանում շուկայական յարաբերություններ են գործում, եւ պետութիւնը չի միջամտում գնագոյացման պրոցեսներին (գործընթացներուն-Խմբ.), բայց մենք նախ պարտաւորութիւն ունենք միջավայր ձեւաւորելու՝ մրցակցայի՛ն միջավայր, որը երեւի հիմնական գործօններից մեկն է գների արդարացի կարգաւորման գործում: Երկրորդ՝ մենք ունենք ամբողջական գործիքակազմ շուկայում գերիշխող դիրք ունեցող տնտեսավարողների գործունէութիւնը ուսումնասիրելու: Եւ երրորդ՝ մենք ունենք բազմաթիւ լծակներ պարզելու, թէ շուկաներում տատանումներն իրօք օբիեկտիւ (առարկայական-Խմբ.) գործընթացների՞ արդիւնք են, թէ տնտեսավարողների ագահութեան պատճառ:»

Յստակ է, թէ ինչի՞ կ՛ակնարկուի, երբ կը խօսինք «տնտեսավարողների ագահութեան» մասին: Իրականութեան մէջ, հոն իսկ թաղուած է հարցին իսկական բանալին (չըսելու համար‘ «շան գլուխը»): Փաստը այն է, որ Հայաստանի ազգային տնտեսութիւնը լայն չափերով կը գտնուի երկրի մենաշնորհային համակարգի ճանկերուն մէջ: Մրցակցային դաշտի ազատ պայմաններուն մէջ «տնտեսավարողների ագահութիւն»ը պէտք է ըլլայ էապէս անհետեւանք: Ազատ շուկան՝ ի՛նք պէտք է փշրէ ագահութեան ամէն յիմար փորձ: Պր. նախագահը ոչինչ կ՛ըսէ մենաշնորհային համակարգի պատասխանատուութեան մասին: Գերատեսչութեանց պետերը, ըստ նախագահական զեկոյցին, գնաճը կը բացատրեն միջազգային շուկայի գիներու բարձրացմամբ: Ոչ ոք կը յարուցէ հաւանականութիւնը մենաշնորհային համակարգի դերակատարութեան: Քննարկման մասնակիցներէն ոչ ոք տրամադրութիւն ցոյց կու տայ մեր տան ներքին հարցերուն վրայէն վարագոյրը վերցնելու: Բացի անշուշտ պր. նախագահի վերոյիշեալ հպանցիկ մատնանշումէն:

Եթէ ՀՅ Դաշնակցութեան պլատֆորմի կէտերով հաստատուած համակարգային բարեփոխումներու եւ յատկապէս մենաշնորհային համակարգի կազմաքանդման պահանջները շարունակուին անտեսուիլ, պր. նախագահն ու կառավարութիւնը արմատական լուծում չեն կրնար բերել գնաճի երեւոյթին: Այնքան ատեն, որ մենաշնորհային համակարգի գոյութիւնը կը հանդուրժուի երկրին մէջ, գնաճը անխուսափելի է: Պր. նախագահը կրնայ ժամանակաւոր եւ մակերեսային «լուծում»ներ պարտադրել երկրին (որոնց սուղ գինը ի վերջոյ հանրութիւնն է, որ կը վճարէ), բայց գնաճի սպառնալիքը կը շարունակէ կախուած մնալ երկրին վրայ եւ ամէն օր աւելի պատուհասել երկրի տնտեսութեան դաշտը:

Պէտք է սրտանց մաղթել, որ իշխանութիւնը աննախընթաց խիզախութիւն ցուցաբերէ այս խնդրին մէջ եւ վճռականօրէն անցնի խորհրդակցութիւններու փուլէն անդին: Ի վերջոյ իր ապագան է խնդրոյ առարկայ: Ներկայ պայմաններուն մէջ, միայն ինքն է, որ կրնայ փրկել ինքզինք եւ երկիրը գնաճի դառն հետեւանքներէն:

ԿԱՐՕ ԱՐՄԵՆԵԱՆ

asbarez.com